Karoora Ayyanaa Hundeeffama Liigii Dubartoota Dh.D.U.O waggaa 9ffaa itti Gaggeefamu

Waajjiira Dh.D.U.O Go/H/Bahaa

 

Caamsaa 2009

Harar

 

Seensa

Dhaabni keenya Dh.D.U.O.hirmaannaa fi fayyadamummaa dubartoota gama hundaan mirkannahu akka danda`u akkasumaas waltajjiin gabaasa dubartoota tahee akka tajaajiluu dandaa`uuf liigii dubartoota Dh.D.U.Obara 2001 akka hundaa`uu ta`ee jira

Liigii keenya yeroo hundaa`u sagantaa siyaasaa dhaabaa haadhoo qabaatee akkaataa ergamaa fi kaayyoowwan fi ergamoota gurguddoo qabatee hundaa`e giddu galeessa godhachuun waggootan 9ffaan darban keessatti injifannoo gurguddoo galmeessa dhufee jira.  Injifannoowwan gurguddoo gamaa`aa jiran irraa dubartootni godina keenyaa sadarkaa sadarkaa jiran akka hiraa fayyadamaa ta`aa jira.

Hirmaannaa fi fayyadamumma dubartoota gamaa hundaan galmaa`aa jiru.  Daraan cimee akka itti fuutuuf liigii keenya waltajiiwwan gurguddoo baraa kana gaggeessaa ture keessa haromsii liigii gaggeefamee kan ittiin mirkannesse fi haaromsa seenaa qabeessa turee jechuun ni danda`ama.

Hundeefama waggaa 9ffaa liigii dubartoota Dh.D.U.O.kabajaamu sochii siyaasaa liigii keenya jalqabamee itti fufsisuuf misooma fi nageenya jalqabamee daran cimee akka itti fufuu ayyaana hundeeffama waggaa 9ffaa liigii keenya kabajuun barbaachisaa tahee argamee jira.

Kaayyoo kabaja Ayyaanaa keenyaa

• Ayyaannii kun yeroo kabajamuu bu`aa bahii liigiin keenya keessa darbee fib u`alee liigii fi dhaaba keenyaan hanga ammaatti galmaa`an irratti xiyyeeffachuu, waltajjii haaromsa gadi fageessuu akka liigiitti gaggeeffameerratti ciminootaa fi hanqinoota keenya adda ba`an miira yeroo hin qabnu fi kutannoo ol`aanaan hojiirra olchuun waadaa keenya haareessudhaan hojiilee misooma, nageenyaa fi bulchiinsa gaarii dubartoota keenyaaf hojjatamu irratti olaantummaan ilaalchaa dimookraatawaa fi misoomawaa akka dagaagu gochuu
• Hojii siyaasaa cimaa hojjachuu dabalataaniis hojii gama akkaatuma bara baraan jalqabameetti osoo wal irraa hin citiniin hojjachuu fi fayyadamummaa dubartoota keenyaa mirkaneessu.
• Sochiin liigiiin keenya waggootan 9`n dabarsine kana keessatti hojiiwwan hojjataman fi kaayyoo liigiin keenya hundaa`eef bu`aawwan hanga ammaatti liigiin galmaa`ee dhufee jiru hubatamu taasisuu fi guyyaan hundeefamni liigii kenyaa karaa ho`aa ta`ee kabajamu ta`a.

Galma

• Bu`aawwan gurguddoo hoggansa dhaabaa haadhoo liigii keenyaan argamee dubartoonni godina keenya akka hubatan gochuu fi hojiiwwan gama misooma dinagdee fi hawaasummaatiin hojjatamaa ture bifa midhagina qabuun akka daawwatan gochu.
• Dambalii haaromsa gadii fageessuu akka dhaabaa fi liigiitti keessatti umamee karaa hiikkaa qabuun itti fufsiisuun miira xiiqii fi yeroo qabnuun hojjachudhaan ilaalchoonni dimookraatawaa fi misoomawaa hojiilee keenya keessatti mirkanneessu dha
• Gaggeessummaa dhaabaa haadhootiin injifannoowwan boonsaa galmaa`anii fib u`aawwan injifannoo kanarra maddaan gama siyaasaa, diinagdee fi hawaasummaatiin argamee irra dubartootni keenya akka irra fayyadaman taasisuu dha.

Hojiilee Gurguddoo Hojjatamu

1. 1. Karoora ayyaanni kun itti hoggana qopheessuu kana yeroo jennu ayyaanni kana qixa barbaannu fi galma eegamu bira gahuuf karoora mataa isaa danda`ee qopheessuun ittiin gaggeefamuun barbaachisa dha.  Haala kanaan karoorri kun yoo qophaa`u haala waliigala ayyaanni kun ittiin hogganamu koreelee adda addaa fi kallattii raawwii ayyaanichaa kan of keessaatti qabatee ta`ee kan qophaa`u ta`a.

 

• Koreelee gara gara ijaaruu fi orenteeshinii kennu

 

• Koreeleen adda addaa milkaa`inna ayyaana hundeeffama dhaabaa keenyaaf sadarkaa sadarkaan hundeessuun gara hojiitti akka galan gochuu koreewwan ijaaramu qaban

1. Koree ol`aanaa
2. Koree qophii maateeriyaalii
3. Koree loojistikii fi qophii iddoo
4. Koree sab-qunnamtii
5. Koree hawiisoo
6. Koree keessumeesituu

 

• Gaheen koreelee kanaa

 

• Koreen kan haala waliigala kabaja ayyaana hundeeffamciha ilaalchisee kallatti siyaasaa ka`uun ni hoggana.
• Karoora ni qopheessa, oranteeshinii koreewwani xixiqqaaf ni keenna.
• Sadarkaa qophiin kabaja hundeeffama irra jiru ni gamaaggama kallatti ni kaaya.
• Sagantaa fi qophii dhiyaatu ija siyaasaan ilaalee ni gulala
• Koreelee xixiqqaaf ergama ni kenna.

 

• Gaheen koree Qophii Maateeriyaalii

 

• Jaarmayaalee godinaa fi warra muxxannoo qabuu akka qopheessan ta`a
• Maateeriyaaliin mariif paanaaliif qophaa`e dafe qaama marii gaggeessuu bira akka gahuu gochuu
• Qabiyyee sanadichaa osoo hin lakkisiin akka namni hubachuu danda`utti qopheessuu dha.
• Maateeriyaalii marii kun karaa nama hin nusifneen akka qophaa`uu gochuu
• Dhaadannoowwan adda addaa qopheessu
• Ibsa ejjennoo haala qabatamaa qopheessu

 

• Gaheen Koree Loojistikii fi Qophii Iddoo

 

• Loojistikiiwwan kabaja ayyaanaaf barbaachisaan qopheessuu
• Iddoo ayyanni itti kabajamu qopheessuu fi midhagsuu
• Poostaroota fi dhaadannoowwan adda addaa qopheessuu \madda faayinaansii barbaaduu.

 

• Gaheen Koree Sab-Qunnamtii

 

• Hundeeffama liigii kana sadarkaa godina irraa ka`ee hanga araddaatti hojii sossochii bal`aa akka umamauu taasisuu
• Hirmaattoota hundeeffama adda baasuun waamcha dabarsuu
• Qaamoota ayyanicha irratti hirmaatan ayyanicha karaa midhagina fi damaqina qabuun akka hirmaatan fi huccu aadaa ufachuun akka dhufan hojii bal`aa hojjachu.

 

• Gaheen koree Bashananaa (Hawisoo)

• Koreen kun ayyaanciha milkeessu keesatti gahee olaanaa waan qabuuf jecha koreen kun haawisoo, walaloo, diraamaa gabaabaa haala ayaancihaa waliin deemuu akka qophaa`uu taasisuu.

• Ayyanicha dura fi giddu giddun sagantaalee kana dabarsuu mana bu`aarsuun ayyanicha midhagsuu.

• Gaheen koree keessumeesituu

 

• Koreen kun qaamoota keessuma godinota oromiyaa irraa fi godina keenya aadaa Oromoo ufachuun ni simaata koreen kun keessumoonni iddoo akka qabaatan ni taasisa
• Qophiilee bunaa fi bishaanii keessumaa kana bira akka gahan ni taasisa
• Iddoo taa`umsa keessumoota adda baasee ni qopheessa koree iddoo waliin ta`uun
• Koreen armaan olii kun miseensonni isaanii haala armaan gadii kanaan ta`ee jira.

 

Sadarkaa Godinaatti koreen Olaanaa

• I/G Waajjiira Dhaabaa Hadhoo W/qabaa
• I/G Ijaarsaa fi siyaasaa baadiyyaa I/A/walitti qabaa
• I/G Ijaarsaa fi Siyaasaa Magaalaa Barreessaa
• I/G Liigii Dubartii
• I/G Ijaarsaa fi isyaasaa Magaalaa Liigii
• I/G Dhimma dubartii fi Daa`immani

Koree qophii Maateeriyaala

• Faayoo sa`iid
• Sa`aadaa Abraahim
• Fadilee Dawiid
• Mariyaam Mahammad

Koree loojistikii fi Qophii iddo

• Adaamuu Bazaabii                  W/Qabaa
• Miskii Abraahiim                     I/A Walitti qabdu
• Dabalii
• Damaqisaa
• Faayoo Sa’iid
• Zanabuu Tashoma
• Nasiradiin Abduramaan
• Nasrii Yusuuf
• Katamaa

Koree Sab-Qunamtii

• Fadilaa Dawwiid               W/Qabdu
• Amazanach                        I/A W/Qabdu
• Aziiza Dawwiid
• Bonsituu
• Miskii Mahammad

Koree Hawiisoo

• Miskii Abraahim                 W/Qabdu
• Miskii Abraahim Feedereshinii
• Zariituu Makuriyaa

Koree Keesumeesituu

• Kimoo        W/Qabduu
• Bonsituu
• Kokoobee
• Fatiyaa
• Salaam

 

• Hundeefama dubartoota sababeefachuun muxannoo hojii dubartoota lafa irratti daawwachiisuu

 

• Sadarkaa godinaatti aanoota hojiin muxxanno jiruu adda baasuun koree sadarkaa godinaa gad busuun Aana Haramaaya, Kombolchaa, baabbilee fi M/Awadaay sochii dubartoota jiruu gad bunee qindeessuun haalaa mijeessu sagantaa dawaana adda basuun Araddaa dawaatamuu adda baasuun qopheessu

 

• Qamoota hirmaatuu adda baasuu

 

• Qamooni ayyanicha kanaratti hirmaatan sadarkaa naannoo fi Godinaalee Oromiyaa irra dubartoota 250 kan dhuufan yoo ta’uu
• Aanoota keenyaraa immo hogansaa dubartoota hundaa 319
• Sadarkaa godinatii dubartoota hogansa jiran fi jaarmayaalee  Godinaa akkasumaas gaggeessa goddina hundaa akka hirmaatan taasiisu.

 

• Hundeefama sadarkaa Aana fi Araddatti hundeefamni liigii sadarkaa Araddaa irra hanga Aanaatti kan godinaa dura akka kabajan taasiisuu Ayaanii kuniis hojii misooma fi mariin kabajuu

 

Haala Kabajaa Ayyaanaa

Ayyaanni hundeeffama Liigii keenyaa wagga 9ffaa sadarkaa Godina kaasee hanga Araddatti haala ho’ina qabuun fi karaa bu’aa siyaasa irra argachu dandeenyuun marii paanaalii fi hojii misoomaan kabajuu

Sadarkaa Araddattin

Miseensii Liigii fi deegartoota keenyaa dubartoota adda dure ta’aniin hojatootaa mootumaa sadarkaa Araddaa jiran barsiisa, DA, Maanaajaraa fi Ex/Fayyaa waliin kabajuu

Sadarkaa Aanaati

• Hojjataa Motumaa
• Barsiisootaa
• Abotii qabeenya dubartoota
• Jarmayaalee Araddaa fi AAnaa
• IMX
• Jiraata adda duroota
• Qonaan bulaa irra adda duroota

Sadarkaa Godinatti

• Gaggeessa dubartoota godinaa fi Aanaalee
• Gaggeesitoota godina hundaa
• Sadarkaa naannooti hogansa dubartoota jaarmayaalee fi koree HRF Jaarmayaalee naannoo
• Jarmayaalee Godinaalee oromiyaa
• Dubartoota naanno hararii

 

• Hojii Uwisaa Miidiyaa

 

• Guyyaa kabaja ayyanicha uwwisa midiyaaleen akka TVO, FM fi sochaa midiyaan facebook akka argatu gochu sadarkaa aanaa fi godinaatiis irratti hojjachuun ummata bal`aa bira akka gahuu taasisuu
• Sagantaa kanarrattii suraa fi vidiyoo karaa qulqullina qabuun akka warabamuu taasisuu

 

• Hojiin Nageenyaa

 

• Ayyanichii kara nagayaan akka gaggeefamu koreen nageenya gahee isii akka baratuu taasiisuu

7. Rakkoolee nu qunamuu

• Koreen hundii karaa wal-fakkaata ta’een ga’ee isaani bahachuu dhabuu
• Rakko loojistiikii nu qunamu danda’a
• Qaamni ayaanichaaratti afeeramee hudnii wal-qixaa hirmaachu dhabuun harcaatiin umamu malaa

Guyyaa Ayyaanni Itti Kabajamuu

Sadarkaa araddaatti

• Guyyaa 10-12tti akka xumuramu sadarkaa

Aanaa fi magaalaatti

Guyyaa 13-15tti kabajamee haa xumuramu

Furmaataa

• Koree hundaa koreen olaanaa raawwii isaani guyya guyyaan hordoofun rakko qunamuuf falaa ka’aa deemuu
• Madda faaynaansii jiru adda baasuun duguganii itti fayyadamu
• Qaamni hirmaatu kara gutuu ta’een akka hirmaatu xiyyeeffanno adda kenuun hordofuun harcaati xiqeessuu