Categories: Oduu Oromiyaa

Balaa Anniyya, Jaarsoo fii Mi’eeysorratti wayyaneedhaan baname.

Waraannii naannoo Soomalii, Oromoo daangaa Soomaletti dhihaattu ammaas weeyrare, namni kumaan lakkaawamu balaa haarayaaf Saaxilaman.

Gabaasaan Mayyu (ona Anniyyaa) irraa nu dhaqqabe akka mirkaneeysutti Waraannii dhaabbataan naannoo Soomalii kan Ogaaden fii loltoonni Liyyuu Polis kan Ogaaden keeysatti ummata shoorarkeeysuun beekkame, daangaa naannoo Oromiyaa cabseee, lafa Oromoo Anniyyaa, Mayyuu Muluqee  humnaan dhuunfate.  Akka gabaasaa tanaatti, torbaan dabre guyyaa Salaasaa, tuutni loltoota Somalee lamaanuu harka tokko tahanii Oromoorratti waliin bobbahanii jiraattoota Oromoo kanneen naannoo Mayyuu qubatan balaa guddaa irraan gahanii jiran.

Gaafa dura humna waraanaatiin dhufanii Oromiyaa dhunfatan, Wayyaaneen Ummata Oromoo kan amma wayyaba tahe saba xiqqatti deebisuun nidandayama yaada ja’u Mallas dubbatee ture.   Sagantaa dabaa, tan ummata Oromoo xiqqeeysuufii lafa isaa dhiphisuu kana hojiirra oolchuuf Wayyaneen, ollaalee Oromiyaa gara hundaan hidhachiiftee Oromoorratti bobbaasaa jirti.  Humni Liyyuu Poolis, humna wayyaaneen jaartee hidhachiifte tahuun hubatamaadha.

Tarkaanfiin Liyyuu Poolis fii humna waraana Ogaaden kan amma Mayyutti bobbahee kuni Oromoo lafa isarraa buqqisani saba biraa qubsiisuuf sagantaa lafa kaayyame dalagatti hiikuuf  duula walirraa hin cinne tahee jira.

Akka kanaan  baatii ( ji’a ) jahan dabre baha Oromiyaa kutaa Harar, Oromoota Anniyya, Oromoo Jaarsoo tiifii Oromoo naannoo Mi’eeysoo qubatan lafa isaaniirraa buqqiftee  Ogaadenootaafii Issaaf  kennanii ummatoota Oromoo fii Soomalee jiddutti xifaa uumani jiran. Baatii April tana keysa, lafa Anniyyaa ona Mayyuu irratti duulli gara Ogaadeniin baname Oromoo kumaatamaan lafa isaa, Mayyurraa buqqisee jira. Oromoon meeshaa,humna waranaatiifii lojistikii (logistics) akka isaanii waan hin qabneef lola itti baname dura dhaabbatuu hin dadeenye. Warri Oromoo Anniyyaa, Jaarsoofii Mieeysoon lolaa jiru kun eenyu faa? 1, Waraana mootummaa naannoo Soomalii fii,2,  waraana addaa ka liyuu police ja’amu, ka wayyaaneen akeeka ykn dalagaa tanaaf qopheeyfatte.

Mayyu lafa jidduu Cululiifii laggeen Ereriifii Gobeelle jiddutti argamti.  Lafti Mayyu ja’amtu tun hedduu guddoodha. Dheerinni  isii kaabaa kibbatti km 350 ni caalti, baharraa dhihatti KM 180 ni caalti. Lola haaraya kanaan  Qabeenyi Anniyyarraa  a’ame (saamame); Loon 475, Gaala 25 fii Harree 15

Ummanni Oromoo Anniyyaa kan ona isaarraa buqqa’ee  Huusetti  walitti qabamee jiru 500,000 ni gayan ja’ama

Namoonni  gataniis ni jira. Lafa qonnaa kani duraan qabaniifii oomisha isaanii akkasumatti dhiisanii biraa baqatan. Ummanni Oromoo qawwee gayaa hin qaban. Bakka heddutti mootummaan irraa hiiktee jirt. Hanga xiqqaa harkatti hafeef ammoo rasaasa hin qaban. gara geejjibaatiin akkasumatti ir’ina guddaa qaban. Yeroo kuni tahu Soomalootaafii  Wayyaanota hidhannoo fii rasaasni konkolataa, xayyaaraa fii gaalatti fe’mee jala deema. Karaa biraatiin yoo Oromoon Anniyya humna waraana Soomalee kan ofirraa dhawan OPDOn hidhannoo ni hiikkachiifti.Torbaan dabre yeroo ummanni Oromoo Anniyyaa humna Soomalee ifirraa ittisuuf tattaafate, OPDOn ajaja Wayyaneetiin namoota Oromoo kudhanirraa qawwee hiikanii turan.

Balaan ammaa tuni tan Anniyya, Jaarsoo fii Mi’eeyso qofa xiyyeeffattee miti. Balaan tuni tan Wayyaneedhaan karoorfamte; balaa duguugiinsa shanyiiti. Kanaafuu Oromoon gara hundaan harka walqabatee, duguuginsa shannyi kan akka ummataatti isaan aaggate kanarraa if eewaluu qaba.

bilisummaa

Recent Posts

Koree raawwachiiftuu ajeechaaf Oromiyatti ramadamte

Koreen dhoksaan ajjeestuu maqaa nageenyaatiin MNO keessatti Mummicha Ministeeraatiin hundaa'ee fi Obbo Shimallis Abdiisaatiin kan…

10 months ago

Iccitii hidhamuu Obboo Battee Urgeessaa

Haabtaamuu Tasfaayetiin: Tibba darbe kana mariin Paartilee siyaasa Oromoo jedhu kan kanaan dura bara cee’uumsaa…

10 months ago

Godina Baalee: galgala ar’aa magaalaan Roobee balaa ibiddaatiin qabeenyi hawaasa bal’aa hedduun barbadaawe.

Galgala sa’aatii 2:00 (8:00) irratti balaan kun naannoo Buufata durii (Aroge-Mannahaaraa) jedhamu,Masjidannuur cinatti suuqii fi…

10 months ago

Gadaan gujii abbaa gadaa 75ffaa argate

Ofii Abbootii Gadaa 74 baallii waliif dabarsaa asiin geessisan beektu? Haala duudhaa isaa eeggateen waggoota…

10 months ago

Oromiyaan ganna shan guutuu waraanan hunkuramaa jiraatuu namuu ni hubata

Ijoollee Wareegamtootaaf Jecha ...  Nagaa Bara ammaa silaa martuu bakka maratti muldhata. Oromiyaan ganna shan…

1 year ago

Abiy Ahmed’s erecting Memorial Statues for genocidists of the Oromo for Menelik II and Haile Selassie

December 10, 2023 Leenjiso Horo    This article addresses the issue of the Oromo failure to…

1 year ago